Technologische ontwikkelingen in de slaapgeneeskunde: bench-to-bedside

Voorzitter: Sebastiaan Overeem

Lezing 1: Representaties van het dynamische karakter van slaap

Spreker: drs. Lieke Hermans

Slaap heeft een dynamisch karakter: tijdens slaapmetingen kunnen we zien dat de hersenactiviteit steeds varieert. Het meten en kwantificeren van deze veranderingen tijdens de slaap is belangrijk voor o.a. het diagnosticeren van slaapstoornissen, maar ook voor wetenschappelijk onderzoek naar slaap en slaapstoornissen.

Naast de standaard AASM slaapstadia gebaseerd op 30-seconden epochs, zijn er allerlei alternatieve parameters die kunnen worden gebruikt om het dynamische karakter van slaap gedetailleerder in beeld te brengen. Detectie en kwantificering van slaapspoelen, k-complexen, arousals en deltagolven zijn voorbeelden van meer micro-structurele slaap kenmerken. Ontwikkelingen op het gebied van machine-learning bieden nieuwe mogelijkheden voor het verwerken van grote hoeveelheden data, bijvoorbeeld voor het automatisch scoren van slaapstadia, of zelfs het vinden van totaal nieuwe parameters die iets zeggen over slaapstructuur.

Deze alternatieve slaapparameters kunnen mogelijk nieuwe inzichten opleveren, maar zijn soms lastig te interpreteren en te gebruiken in een klinische context. In deze lezing wordt een overzicht gegeven van bestaande en nieuwe parameters die inzicht geven in het dynamische karakter van slaap. Ook gaan we in op de voor- en nadelen van deze parameters, en hun potentiële toepasbaarheid in de klinische praktijk.

Lezing 2: Validatie van een draadloos ‘patch-based’ polysomnografie systeem

Spreker: Martine Knoops-Borm

De diagnostische gouden standaard voor het opsporen van een slaapstoornis, in combinatie met eventuele comorbiditeiten, is een geobserveerde polysomnografie (PSG) gedurende klinische opname. Momenteel zijn deze testen beperkt tot een enkele nacht in het slaaplaboratorium, en vanwege de benodigde tijd en benodigd gespecialiseerd personeel ze zijn duur om uit te voeren. PSG-onderzoeken zijn belastend voor patiënten, omdat ze een nacht in het ziekenhuis vereisen waarin de patiënt meerdere elektroden draagt ​​die op het hoofd, het gezicht, de romp en de benen zijn bevestigd, wat slapen bemoeilijkt en de natuurlijke beweging beperkt.

De Onera STS is een patch-gebaseerd PSG-systeem voor het meten van fysiologische signalen tijdens de slaap, dat is ontworpen om de beperkingen van de gouden standaard PSG te overwinnen. De Onera STS meet de signalen die geassocieerd worden met traditionele PSG in het laboratorium via vier patches, die respectievelijk op het voorhoofd, de borst, de buik en het onderbeen worden aangebracht. Het systeem is ontworpen om door de patiënt zelf te kunnen worden toegepast, zodat de PSG-meting in de thuissituatie kan worden uitgevoerd, zonder directe ondersteuning van medisch personeel. Het resultaat van een zij-aan-zij technische validatie van de Onera STS en traditionele PSG zal worden gepresenteerd. Deze resultaten openen de mogelijkheid tot PSG-onderzoeken die efficiënt buiten de klinische setting op grotere schaal kunnen worden uitgevoerd, waardoor de toegang tot slaapdiagnostische testen voor een groter populatie van de patiënten binnen handbereik komt.

Lezing 3: Slaapmonitoring

Spreker: dr. Jeroen Dudink

In de afgelopen jaren is er vanuit de zorg voor kwetsbare jonge kinderen steeds meer aandacht van de rol van slaap voor o.a.: een optimale groei, typische ontwikkeling en een vlotte revalidatie. Er is daarom steeds meer behoefte aan continue monitoring van slaap (zowel thuis als in het ziekenhuis) zonder extra belasting voor de kinderen, de ouders en het zorgpersoneel.

Samen met een interdisciplinair team van onderzoekers zijn we vanuit de afdeling neonatologie van het UMCU verschillende slaap-monitor mogelijkheden aan het onderzoeken. Voorbeelden zijn o.a.: ultra-wide band radar, webcam video analyses, ballistocardiography. In deze lezing zal een overzicht gegeven worden van de verschillende technieken die nu (of in de toekomst) potentieel ingezet kunnen worden voor continue slaapmonitoring bij kwetsbare jonge kinderen.